Een familiebureau
Paul tekende de plannen voor de toekomstige familiewoning aan de Jef Lambeauxlaan 25 in Sint-Gillis [i]. Paul en Georges vestigden er zich op 3 november 1910, kort nadien gevolgd door Léon[ii]. Deze familiale hereniging werd gevolgd door een professionele samenwerking: Georges en Léon werden in het architectenbureau van Paul opgenomen en noemden zich van dan af ook ‘architect’. De samenwerking van de drie broers, die in 1910 officieel werd, duurde hun hele loopbaan. Uit de geraadpleegde dossiers blijkt duidelijk dat het Paul was die het bureau leidde. De benaming Paul Hamesse & Frères weerspiegelde dus een feitelijke toestand.
De ontwerpen van de gebroeders Hamesse waren echte totaalkunstwerken. Letterlijk alles werd ontworpen met de hulp van hun medewerkers en stagiairs: deuren, verlichting, glas-in-loodramen, meubels en ijzerwerk. Hun werk beperkte zich niet tot de volumes en het buitenaanzicht van de gevels maar omvatte ook de binnenhuisarchitectuur en het ‘design’ – een ware verrijking voor de traditionele rol van de architect.
Paul oefende gelijktijdig de functies van architect, landmeter, vastgoeddeskundige en juridisch expert uit. Hij werd assessor bij de Commissie van Beroep voor Oorlogsschade, voorzitter van de Unie van Landmeters-Experten in 1933 en van de Federatie van Belgische Architecten in 1942, alsook effectief lid van de Société Centrale d’Architecture de Belgique (SCAB), van 1916 tot aan zijn dood – van 1936 tot 1941 in de hoedanigheid van vicevoorzitter[iii]. Hamesses intense activiteiten binnen deze organisaties weerspiegelen zijn constante bekommernis om de verdediging van het beroep. Deze functies waren echter heel arbeidsintensief en zijn architecturale verwezenlijkingen verminderden navenant; na 1937 bouwde hij nog nauwelijks iets. Paul overleed in 1956 in Sint-Gillis, drie jaar na Georges en twee jaar vóór Léon.
Text gebaseerd op het artikel « Paul Hamesse & Frères », Mouzelard C., Erfgoed Brussel, n°22, april 2017, p.70-77.
http://erfgoed.brussels/nl/ontdekken/publicaties
[i] Gevelopstanden, juli 1909, GASG/DS 204.
[ii] Archief van de bevolking van Sint-Gillis, Volkstelling van 1900, dl. 84, folio 115.
[iii] BAUGNée, M. et al., op. cit., p. 121.